Ogłoszenia
1. Wraz z księdzem Ondřejem dziękujemy wam za dzisiejszą ofiarę, którą złożycie przy wyjściu z kościoła – gorące Bóg zapłać! Tak samo w imieniu zboru dziękujemy za każdy dar oraz każdą służbę dla wspólnej, Bożej sprawy.
2. Dziś o godz. 15:50 będziemy mogli obejrzeć na antenie TVP3 kolejne nabożeństwo ewangelicko-augsburskie, tym razem z kościoła w Pszczynie, gdzie przez prawie czterdzieści lat proboszczem był mój wujek i chrzestny ks. Jan Motyka; stąd znam Pszczynę bardzo dobrze. Po nim był tam proboszczem ks. Jan Badura, a od jego przejścia na emeryturę służy od kilku lat ks. Mirosław Czyż. Wiem, że niektórzy z was chętnie biorą udział w nabożeństwach z Pszczyny za pośrednictwem internetu – dziś mamy w telewizji. Z uwagi na poprawę sytuacji epidemiologicznej, Telewizja Polska nie przewiduje dalszych emisji nabożeństw ewangelickich. Ostatnie nabożeństwo z kościoła Opatrzności Bożej we Wrocławiu zostanie wyemitowane w przyszłą niedzielę 6 czerwca.
3. U nas we wtorek po godz. 15:15 klub dla dzieci Paprsek w domu zborowym; przedtem od 12:00 lekcje religii w polskim przedszkolu i szkole w Suchej Górnej.
4. W środę godzina biblijna o 9:00 w domu seniora Humanity Śląskiej w Suchej Górnej, bo jest to 1. środa miesiąca. Po południu w domu zborowym o 16:00 spotkanie mężczyzn. Potem w 2. środę będzie godzina biblijna w domu zborowym o 16:00, w 3. znowu rano w Suchej Górnej, a po południu panowie, bo spotkania kobiet – jak zrozumiałem z dyskusji przed tygodniem – rozpoczniemy po wakacjach.
5. W piątek 4 czerwca zapraszamy prezbiterów na posiedzenie o godz. 18:30, tak by jedni zdążyli dojechać z pracy, a inni ze smażenia jajecznicy u br. Romana Kubiczka w Błędowicach.
6. W przyszła niedzielę odbędą się w naszym zborze następujące nabożeństwa: o godz. 7:45 w kaplicy w Suchej Górnej, o 8:45 tu w kościele; obydwa językowo wspólne, w kościele nabożeństwo z Wieczerzą Świętą.
7. Na „Suskiej Rybce” znajdziecie list pasterski naszego biskupa, w którym ogłasza zakończenie pandemii (oczywiście z całą ostrożnością w wypowiadaniu jakichkolwiek sądów na tematy, na które nie mamy wpływu). Otrzymali go także prezbiterzy pocztą elektroniczną.
8. Chciałbym, żebyśmy dziś zastosowali w formacie próbnym taką kolejność poszczególnych elementów składowych nabożeństwa (tzw. ordo), jaką zaleca międzynarodowa komisja liturgiczna, w której pracach mam przyjemność uczestniczyć. Ogłoszenia na początku nam w naturalny sposób „wprowadziła” pandemia, czyli jedną sprawę mamy z głowy. Kiedy mamy nabożeństwa pełne, tzn. z Wieczerzą Świętą, sprawujemy je – że tak powiem – modelowo, jeśli chodzi o ten cały przebieg z kieliszkami. Teraz mówimy o umiejscowieniu wyznania wiary. Profesorzy teologii i liturgiki wskazują mianowicie, że z punktu widzenia dynamiki zgromadzenia, lepszy jest porządek starokościelny, taki jaki mamy np. w Porządku Kościelnym księcia cieszyńskiego Wacława Adama czy u Lutra w Deutsche Messe, gdy wyznanie wiary jest po wszystkich trzech czytaniach i kazaniu, które przecież też należy do owego poselstwa Bożego Słowa. Potem na Słowo od Pana odpowiadamy wyznaniem swojej wiary. Inaczej być nie może, bo to przecież Duch Święty tę wiarę budzi poprzez Słowo, które czytamy i nad którym się zastanawiamy. Spróbujmy tak zrobić w dzisiejszym nabożeństwie.
Kázání
Pozdrav před kázáním: Milost našeho Pána Ježíše a láska Boží a přítomnost Ducha svatého se všemi vámi. (2K 13,13) Amen.
J 3,1-13
Mezi farizeji byl člověk jménem Nikodém, člen židovské rady. Ten přišel k Ježíšovi v noci a řekl mu: „Mistře, víme, že jsi učitel, který přišel od Boha. Neboť nikdo nemůže činit ta znamení, která činíš ty, není-li Bůh s ním.“ Ježíš mu odpověděl: „Amen, amen, pravím tobě, nenarodí-li se kdo znovu, nemůže spatřit království Boží.“ Nikodém mu řekl: „Jak se může člověk narodit, když je už starý? Nemůže přece vstoupit do těla své matky a podruhé se narodit.“ Ježíš odpověděl: „Amen, amen, pravím tobě, nenarodí-li se kdo z vody a z Ducha, nemůže vejít do království Božího. Co se narodilo z těla, je tělo, co se narodilo z Ducha, je duch. Nediv se, že jsem ti řekl: Musíte se narodit znovu. Vítr vane, kam chce, jeho zvuk slyšíš, ale nevíš, odkud přichází a kam směřuje. Tak je to s každým, kdo se narodil z Ducha.“ Nikodém se ho otázal: „Jak se to může stát?“ Ježíš mu řekl: „Ty jsi učitel Izraele, a tohle nevíš? Amen, amen, pravím tobě, že mluvíme o tom, co známe, a svědčíme o tom, co jsme viděli, ale vy naše svědectví nepřijímáte. Jestliže nevěříte, když jsem k vám mluvil o pozemských věcech, jak uvěříte, budu-li mluvit o nebeských? Nikdo nevstoupil na nebesa, leč ten, který sestoupil z nebes, Syn člověka.
Milí přátelé v Kristu, jak bylo na začátku řečeno, dnes máme Neděli trojiční – neděli, kdy oslavujeme Boha v Trojici svaté jediného a tak dnešní kázání by mělo být o Trojici. Tento náš dnešní text je jedním z tradičních textů na tento svátek a proto jsem mnohokrát přemýšlel, jak s ním vlastně souvisí. Proč zrovna tato slova…? Protože tam pak Ježíš hovoří vysloveně v množném čísle „mluvíme, svědčíme“, jako by mluvil o všech osobách Trojice? A že tam je přímo narážka na jeho nanebevstoupení, že on je ten, který nyní sedí na pravici Otce, vyvýšen „… nad všechny vlády, mocnosti, síly i panstva, nad všechna jména, která jsou vzývána, jak v tomto věku, tak i v budoucím“ (Ef 1,21), jak jsme o něm četli naposledy? A že je to úsek Písma, který hovoří o zrození z vody a z Ducha, tedy přímo navazuje na skutečnost a podstatu křesťanského křtu, jenž se koná „ve jméno Otce i Syna i Ducha svatého“? I tyto důvody pro zařazení jsou možné. I tyto důrazy v našem textu vidíme.
Ale přesto vše si tak trochu myslím, že důvodem, proč právě tento text na svátek Trojice, je právě ono jakési ne-nalézání. Fakt, že Bůh je suverénní a že nás převyšuje; že jej nikdy úplně nepochopíme, nepopíšeme našimi pojmy. Naše poznání Boha je vždy jen částečné a částečné by bylo i kdybychom tu prožili životů několik. On totiž ani Nikodém při svém setkání s Ježíšem vlastně nenašel to, co původně hledal. To, co mu bylo Ježíšem sděleno, ho mělo nasměrovat k novému hledání, úplně někam jinam, aby nalezl to, co je třeba nalézat…
Jednomu faráři řekl jeho kamarád, zarytý ateista, že mu víru v Boha závidí. On dosáhl všeho, čeho chtěl. Má barák, děti, vnoučata, auto, peníze, úspěchy a zavedenou firmu. Teď prý stojí někde na vrcholu své kariéry i života a nevidí už žádný další vrchol, který by mohl dobývat, zatím co věřící křesťan má díky víře před sebou nekonečný obrovský kopec, který mu přináší uspokojení pro dobývání na celý život… Existenci Boha mohou tušit dokonce i ti co v Boha nevěří. I jejich poznání je jen částečné…
A co teprve, když se řekne Bůh trojjediný, nebo Boží Trojice. To nám může ono nepoznané tajemství ještě více narůst. Bůh Otec, Bůh Syn, Bůh Duch svatý. Problém není v tom, jaký je Bůh, ale v tom, jaké jsou nebo mohou být naše představy o něm. Zkreslené představy o Bohu může člověk nabýt i studiem mnoha chytrých knih, které jsou jen formulací představ jiných autorů. Dokonce i studium Bible, zvlášť když se nečte v celkovém kontextu, u některých jedinců vytváří v představách až boží zrůdy, kterým pak věří mnoho stoupenců… Asi proto stojí v Desateru, že si nemáme zobrazovat Boha. Bůh, kterého si člověk chce definovat, uložit si jeho představu do určitého šuplíku svých myšlenkových pochodů, takřka „schovat si jej do kapsy“ – takový Bůh se jednoho dne promění jen v prázdný totem či modlu, která odpoutá naši pozornost od pravé podstaty.
Myslím, že podobné nevědomé zápolení s vlastní představou a skutečností prožíval i Nikodém s Ježíšem v dnešním evangelijním příběhu. Nikodém je zřejmě vnitřně sžírán jakýmsi tušením a stejně tak i nejistotou – kým Ježíš je. Přichází k němu v noci. I to si můžeme vyložit mnoha způsoby. Jeden z nich, nejčastější, je, že Nikodém měl strach, aby ho nikdo neviděl. Ovšem také to mohlo být úplně jinak. Rabíni totiž považovali noc za zvláště vhodnou dobu pro studium Tóry. Možná Nikodémova noční návštěva měla být vzdělávací lekcí.
A možná v tu noc, kdy jde Nikodém navštívit Ježíše, není tma jen venku, ale především v nitru Nikodéma… Zvláštní tma – zvláštní v tom, že on sám tuto tmu nevnímá. Je to tma, kterou je Nikodémovo nitro prorostlé i za bílého dne, aniž by si toho někdy všiml. Tma, na kterou si dávno zvykl, tma, která je „normální“, protože jí v sobě nevědomě nosíme možná každý. Je to tma, kterou způsobují právě ony předsudky, falešné představy a strachy, které zastiňují veškeré paprsky skutečného světla… Tuto Nikodémovu vnitřní bariéru tvořící tmu rozeznává pouze Ježíš, protože na ní hledí z úplně jiné než lidské pozemské perspektivy, ale z perspektivy Boží, z perspektivy světla.
Následuje velice zvláštní rozhovor, kde v dialogu se o sebe třou dva světy. Svět Nikodémova nevědomého temného nitra a Božího světla. Jako by každý mluvil o něčem jiném. Nikodém říká: „Mistře, děláš velké činy, ve kterých vidíme znamení, jistě jsi učitel od Boha, chtěl bych jen vědět, zda je to skutečně tak…“ Ježíš na to odpovídá: „Amen, amen, pravím tobě, nenarodí-li se kdo znovu, nemůže spatřit království Boží.“ Tyto dva výroky jako by spolu vůbec nesouvisely, jako by jeden mluvil o voze a druhý o koze.
Ježíš vidí temnotu Nikodémova nitra. Bariéru před světlem v Nikodémově nitru spoluvytváří ve skutečnosti i důvod, proč Nikodém Ježíše navštívil. Nikodém se chce jen utvrdit, zda je jeho představa o tom, kým Ježíš je, správná. Odpovědět na tuto otázku by bylo ale zbytečné. Ježíš nepotřebuje potvrzovat naše představy – ani tu Nikodémovu. Naopak. Ježíš chce naše představy bořit. Chce bořit naše neprodyšné bariéry proto, aby se do našeho nitra mohlo dostat skutečné životodárné světlo… Jako by Ježíš přetočil směrovku do protisměru: Pokud chceš poznat pravdu o tom kým já jsem, nejprve poznej, kým jsi ty, Nikodéme. Pokud chceš poznat kým jsem já, kým je skutečný Bůh, pokud chceš na vlastní oči vidět Boží království, musíš se znovu narodit – z hůry, z Božské podstaty.
Tajemnica nowego narodzenia… W sumie nawet ta metafora, której używa Jezus, niewiele wyjaśnia. Bo przecież termin „narodzić się na nowo” nie był obcy starożytnym systemom filozoficznym czy teologicznym. I pewnie Nikodem też miał na ten temat jakieś wyobrażenia – dlatego zadaje Jezusowi pytania, chce zgłębić problem. Ale Jezus zdecydowanie odwraca jego uwagę: Nie drąż ciągle, JAK to jest możliwe, tylko pozwól, ABY to się stało! Ty sam tego nie spowodujesz, Nikodemie którychkolwiek czasów. Przecież twoje cielesne narodzenie też nie było rezultatem twojej sprawczej woli. To stało się NA TOBIE, ale nie PRZEZ CIEBIE. Tak samo „… jeśli się kto nie narodzi Z WODY I Z DUCHA, nie może wejść do Królestwa Bożego”. Znajdując się pod wpływem kierunków ewangelikalnych, zwykliśmy myśleć, że człowiek musi najpierw uwierzyć, podjąć jakąś decyzję woli – i potem coś się dzieje. Ale to jest błąd w myśleniu. To Duch Boży przemawia do człowieka i powoduje, że ten w pewnym momencie zaczyna coś rozumieć. Że przychodzi, może jeszcze w tajemnicy, może w nocy… Ale kiedy Bóg dokona tego odrodzenia w sercu człowieka, ten nie będzie już mógł pozostawić tego tylko dla siebie. Nikodema widzimy ponownie przy ciele Jezusa, po Jego ukrzyżowaniu, kiedy Józef z Arymatei zdjął ciało i uzyskał zezwolenie na pochówek. Tu już jest jasne: on jest wśród uczniów Jezusa, wśród tych, którzy chcą pochować swego Mistrza. To niektórzy z apostołów uciekli i ukrywają się, żeby i ich nie aresztowano. Nikodem się nie boi. Bóg już zmienił jego serce. I na świadectwo takiej przemiany właśnie, według nauki Jezusa, ludzie od początku przyjmowali chrzest i publicznie wyznawali swoją wiarę. O tym czytamy w Ewangelii Marka: „Kto uwierzy i ochrzczony zostanie, będzie zbawiony, ale kto nie uwierzy, będzie potępiony” (Mk 16,16).
Znamy ludzi, u których to nastąpiło w tej kolejności. Ale z drugiej strony mamy takie teksty, jak te dzisiejsze słowa wypowiedziane do Nikodema. Gdyby ktoś niewolniczo chciał się trzymać kolejności, że najpierw Duch czyli wiara, a potem woda czyli chrzest, to mu sam Pan Jezus odpowiada: „Jeśli się kto nie narodzi z wody i z Ducha, nie może wejść do Królestwa Bożego”. Czyli odwrotna kolejność. To znaczy, że nie o kolejność chodzi, nie o literę, ale o sedno sprawy, o to że te dwie rzeczy muszą iść w parze. Ja kiedy po raz pierwszy zrozumiałem, co Bóg dla mnie uczynił przez swojego Syna Jezusa Chrystusa, przez Jego ofiarę złożoną za mnie na krzyżu, nie byłem zupełnym poganinem. Wielu z nas tu obecnych też tak miało. Nasi rodzice wcześniej przynieśli nas przed oblicze Boże, by Bóg sam zawarł z nami swoje przymierze, by nas na nowo narodził, poprzez tę kąpiel odrodzenia, poprzez sakrament Chrztu Świętego. Stał się z nami wielki cud, już wówczas! Tylko pytanie, czy my to sobie uświadamiamy, czy my z tego żyjemy, w mocy owego odrodzenia!
Niestety, jakże wielu ludzi, którzy byli kiedyś ochrzczeni, i to obojętnie czy w wieku niemowlęcym czy dojrzałym, nie korzysta z tego ogromnego potencjału, jaki jest do ich dyspozycji, z owego skarbu duchowego, z którego sobie nieraz nawet nie zdają sprawy. Chrystus zyskał dla nas nowe życie, które ma wymiar wieczny. I myśmy w to nowe życie zostali już przez chrzest wszczepieni; tak jak gdybyśmy w zanurzeniu umarli dla naszego grzechu, tego który nasze życie deformuje, i w wynurzeniu powstali jako nowe stworzenie, jako czyści, oczyszczeni krwią Chrystusa. To jest to, czym się pociesza Luter: „W ten sposób należy zapatrywać się na chrzest i taki z niego odnosić pożytek, abyśmy gdy nam dolegają nasze grzechy i sumienie, wzmacniali i pocieszali się nim mówiąc: Jestem przecież ochrzczony; jeżeli zaś jestem ochrzczony, mam też obietnicę, że będę zbawiony i mieć będę na duszy i na ciele życie wieczne. (…) Dlatego nie mamy w naszym ciele i duszy większego klejnotu nad chrzest. Przezeń bowiem otrzymujemy to, czego poza tym nie może osiągnąć żadne życie ani żaden uczynek: świętość i zbawienie”.
Ja myślę, że mamy teraz ten czas, by to sobie na nowo uświadomić, by sobie to przypomnieć, w głowie poukładać – i przede wszystkim czerpać z tego klejnotu, jak go nazywa Reformator. A jeżeli zostałeś najpierw ochrzczony, na podstawie wyznania wiary twoich rodziców, chrzestnych i całego zboru, i oni wszyscy (może nawet nie wiesz kto) się o ciebie modlili, to teraz jest czas, żebyś odpowiedział na wołanie Ducha Świętego i przyjął to nowe życie, które Chrystus dla ciebie wybojował. Jeżeli widzisz, że twoje życie wymaga wyprostowania, jeżeli wiesz, że żadna ludzka siła tego nie jest w stanie zrobić, to jest tu Duch Święty, i On może cię zacząć przemieniać od wewnątrz, przekształcać i przywracać w tobie ten pierwotny Boży obraz. I my dziś tej okazji nie zmarnujmy. Odnówmy z Bogiem to przymierze chrztu świętego, dajmy się duchowo odrodzić. Bo nasze kraje tego potrzebują, nasze narody, nasza Europa. Bez tego będziemy zgubieni. W końcu, Jezus mówi: „… ale kto nie uwierzy, z tym będzie krucho”…
Panie mój, myślę teraz o momencie swojego chrztu, w którym Ty darowałeś mi nowe życie z wody i z Ducha Świętego. Proszę Cię o nowe światło i siłę, bym miał odwagę na nowo naśladować Chrystusa i całym swoim życiem o Nim świadczyć. Zabierz ode mnie wszystko, co mnie od Ciebie oddziela. Oddaję Tobie na nowo swoje życie. Przyjmij je proszę, Panie, takie, jakie jest. Odnów moją wiarę, wzmocnij moją odwagę, udziel mi nowej nadziei. Pomóż mi wytrwać w naśladowaniu Twojego Syna, mojego Zbawiciela. W Jego imieniu śmiem prosić. Amen.
Powstańcie, by przyjąć życzenie pokoju i wspólnie wyznawać naszą wiarę.
Bóg wszechmogący, Ojciec naszego Pana Jezusa Chrystusa, który odpuszcza wszystkie nasze grzechy, niech nas wzmocni swoją łaską † do życia wiecznego. Amen.
A naszą odpowiedzią na poselstwo Słowa Bożego, zarówno wspólną, jak i indywidualną każdej i każdego z nas, niechaj będzie wyznanie, które łączy nas w linii nauczania apostolskiego: Wierzę w Boga Ojca…
Nejnovější komentáře