Zmarł pisarz Jerzy Pilch

Dnia 29 maja 2020 roku zmarł w wieku 67 lat wielokrotnie nagradzany wybitny pisarz, publicysta, dramaturg, scenarzysta i felietonista śp. Jerzy Pilch – ewangelik rodem z Wisły. Należał do grona najważniejszych współczesnych polskich pisarzy. Był autorem wielu powieści, a w ostatnich latach pisał „Dzienniki”. W swych literackich refleksjach bardzo często powracał do rodzinnej miejscowości, czyniąc spotkane w Wiśle postaci bohaterami swych książek.

Jerzy Pilch urodził się 10 sierpnia 1952 r. w Wiśle w rodzinie ewangelickiej. Po ukończeniu filologii polskiej w Uniwersytecie Jagiellońskim, był stypendystą w USA (1994), wykładowcą literatury współczesnej w Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie (1976-1985), redaktorem dwutygodnika „Student” (1978-1981), założycielem i redaktorem pisma mówionego „Na głos” (1983-1988), felietonistą „Tygodnika Powszechnego”, „Polityki”, „Dziennika” (1999-2006). i „Przekroju” (2010-2011). Od lipca 2012 ponownie był felietonistą „Tygodnika Powszechnego”.

W 1998 roku za „Bezpowrotnie utraconą leworęczność” nagrodzono go Paszportem „Polityki”, a za zekranizowaną przez Wojciecha Smarzowskiego książkę „Pod Mocnym Aniołem” w 2001 roku odebrał Literacką Nagrodę Nike. Spośród jego dzieł warto wymienić także m.in. „Spis cudzołożnic”, „Marsz Polonia” oraz „Wiele demonów”.

W 2004 otrzymał Nagrodę im. ks. Leopolda Jana Szersznika za całokształt twórczości i promocję Śląska Cieszyńskiego, a w 2006 roku został nagrodzony „Śląskim Szmaragdem”, przyznawanym przez Diecezję Katowicką Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP. Było to podziękowanie za wprowadzanie tematyki ewangelickiej do literatury polskiej oraz za szczególny wkład w propagowanie idei ekumenizmu w czasie pracy redakcyjnej w krakowskim „Tygodniku Powszechnym”.

W laudacji pisarza określono jako zaklinacza potęgi słowa w służbę piękna i uśmiechu, piewcę świata między Wisłą a futbolem, wyśmiewcę głupoty i stereotypów bez moralizowania i prekursora we wprowadzaniu polskiego ewangelika na salony literatury pięknej. Pierwszy i najważniejszy Wiślanin do czasów Adama Małysza, pozostawił na stałe ewangelicki ślad w wielkiej literaturze polskiej. Postacie biskupa Wantuły, biskupa Burschego, pastora Potraffke, Pawła Kohoutka, starego Kubicy, babci Czyżowej, choć „opisywane z duszą na ramieniu”, oddają niepowtarzalny klimat wczorajszej i dzisiejszej ewangelickiej Wisły.

W 2013 roku Jerzy Pilch otrzymał nagrodę im. ks. Leopolda Otto przyznaną przez „Zwiastun Ewangelicki” za „wprowadzenie na stałe do publicystyki i literatury polskiej ewangelickich wątków i tematów, dzięki czemu tysiące czytelników dowiedziały się i mogły zrozumieć, kim są ewangelicy żyjący w Polsce oraz za to, że zmusił współczesnych ewangelików do krytycznej refleksji i oceny własnej tożsamości wyznaniowej”.

W 2017 r. pisarz wszedł w skład Komitetu Honorowego obchodów 500 lat Reformacji powołanego przez biskupa Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce ks. Jerzego Samca w związku z Jubileuszem Reformacji.
Jerzy Pilch od lat cierpiał na chorobę Parkinsona. Zmarł w swoim domu w Kielcach, gdzie mieszkał od grudnia 2019 r.